Yazı devam ediyor...
2020 8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları
AŞAĞIDAKİ LİSTEDEN SAYFA SAYILARINA GÖRE CEVAPLARA ULAŞABİLİRSİNİZ.
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 7. Ünite Elektrik Yükleri ve Elektrik Enerjisi
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 6. Ünite Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 5. Ünite Basit Makineler
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 4. Ünite Madde ve Endüstri
Besin içerikleri karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler mineraller ve su olmak üzere sınıflandırılır. Besin içerikleri vücudumuzdaki görevlerine göre enerji verici, yapıcı-onarıcı ve düzenleyici olarak gruplandırılır.
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları
AŞAĞIDAKİ LİSTEDEN SAYFA SAYILARINA GÖRE CEVAPLARA ULAŞABİLİRSİNİZ.
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
Sayfa 17
1) Dünya hangi koumda iken Kuzey yarım kürede bulunan Yengeç dönencesine. Güneş ışınları öğle vakti dik açı ile düşer? Açıklayınız.
- Cevap: A konumunda yani 21 Haziran’da Güneş ışınları Kuzey yarım kürede bulunan yengeç dönencesine öğle vakti dik açı ile düşer.
2) Dünya, C konumunda iken hangi yarım küre yüzeyine daha fazla ısı enerjisi oluşur? Açıklayınız.
- Cevap: C konumunda yani 21 Aralık’ta güneş ışınları Güney yarım küreye dik veya dike yakın bir açı ile düşer. Bu yüzden Güney yarım küre yüzeyine aktarılan ısı enerjisi daha fazla olur.
3) Dünya, hangi konumda iken gece ve gündüz süreleri her yerde eşit olur? Açıklayınız.
- Cevap: B ve D konumlarında yani 23 Eylül ve 21 Mart’ta tüm Dünya’da gece ve gündüz süreleri eşit olur.
4) Dünya, C konumunda iken Kuzey yarım kürede gölge boyunun daha uzun olmasının sebebi sizce ne olabilir? Açıklayınız.
- Cevap: 21 Aralık’ta Güneş ışınları Kuzey yarım küreye eğik bir açı ile düşer. Bu yüzden bu tarihte Kuzey yarım kürede gölge boyları uzun olabilmektedir.
5) Dünya hangi konumda iken Kuzey yarım kürede en uzun gece yaşanır? Açıklayınız.
- Cevap: C konumunda yani 21 Aralık’ta Kuzey yarım küre en uzun geceyi, Güney yarım küre ise en uzun gündüzü yaşar.
Sayfa 28
1) Aşağıda iklim ve hava olaylarına ait özellikler karışık olarak verilmiştir. İklime ait özelliklerin harflerini iklim kutusunda verilen bölümlere, hava olaylarına ait özelliklerin harflerini hava olayları kutusunda verilen bölümlere yazınız.
a) İlgili bilim dalı klimatolojidir.
b) Belirli ve dar bir bölgede etkilidir.
c) Tahminî sonuçlardır.
ç) İlgili bilim insanı klimatologtur.
d) Kesin sonuçlardır.
e) Bilim dalı meteorolojidir.
f) En az 35-40 yıllık ortalama verilerdir.
g) Geniş bir alanda etkilidir.
b) Belirli ve dar bir bölgede etkilidir.
c) Tahminî sonuçlardır.
ç) İlgili bilim insanı klimatologtur.
d) Kesin sonuçlardır.
e) Bilim dalı meteorolojidir.
f) En az 35-40 yıllık ortalama verilerdir.
g) Geniş bir alanda etkilidir.
- Cevap:

2) Aşağıda verilen kavramlardan anlamlı cümleler kurunuz. Kurduğunuz cümleleri aşağıdaki alana yazınız.
- Cevap: Klimatoloji – Klimatolog – Hava Tahmini – Meteoroloji – Meteorolog- Sera gazları
Klimatoloji, atmosfer içerisinde meydana gelen hava olayları ile yeryüzünde görülen iklim tiplerini inceleyen bilim dalıdır.
İlerde Klimatolog olmayı düşünüyorum.
Türkiye’deki hava tahminlerinin doğruluk olanı çok iyi.
Meteoroloji uzmanlarının işi çok zor.
Amcam benim meteorolog olmamı istedi.
Sera gazları küresel ısınmaya sebep oluyor.
Sayfa 32-36 Cevapları
A. Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1) Dolanma düzlemi nedir? Açıklayınız.
Bir cismin, bir nokta yada başka bir cisim çevresinde yaptığı yörünge hareketi bunadolanma denir. Merhaba, Dolanma düzlemi bir noktaya göre, bir cisme göre, bu nokta veya cisim etrafında hareket eden cismin alanı anlamına gelir.
2) Mevsimlerin oluşma nedenleri nelerdir? Belirtiniz.
Dünya ekseninin yörünge düzlemine eğik olması ve bu açıyla birlikte Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketinin en önemli sonucu mevsimlerin oluşmasıdır. Yıl içindeki farklı sıcaklık dönemleri olan mevsimler, Dünya'nın dört önemli tarihteki konumuyla belirlenmiştir.
3) Eksen eğikliğinin sonuçları nelerdir? Belirtiniz.
1. Mevsimlerin oluşmasına neden olur.
2. Bir noktaya düşen güneş ışınları yıl içerisinde değişir.
3. Bir noktaya dikilen çubuğun gölge boyu yıl içinde değişir.
4. Dönenceler ve Kutup Daireleri oluşur.
5. Kuzey ve Güney yarım kürelerde aynı anda farklı mevsimler yaşanır.
6. Aydınlanma dairesi sürekli yer değiştirir.
7. Gece ve gündüz süreleri uzayıp kısalır.
8. Mevsimlik sıcaklık ve basınç farkları oluşur.
9. Matematik iklim kuşakları meydana gelir.
10. Güneşin doğuş-batış saati ve yeri değişir.
2. Bir noktaya düşen güneş ışınları yıl içerisinde değişir.
3. Bir noktaya dikilen çubuğun gölge boyu yıl içinde değişir.
4. Dönenceler ve Kutup Daireleri oluşur.
5. Kuzey ve Güney yarım kürelerde aynı anda farklı mevsimler yaşanır.
6. Aydınlanma dairesi sürekli yer değiştirir.
7. Gece ve gündüz süreleri uzayıp kısalır.
8. Mevsimlik sıcaklık ve basınç farkları oluşur.
9. Matematik iklim kuşakları meydana gelir.
10. Güneşin doğuş-batış saati ve yeri değişir.
4) Dünya’nın hareketleri ve bu hareketlerin sonucunda oluşan değişiklikler nelerdir? Açıklayınız.
Dünyanın kutuplardan geçtiği düşünülen ekseni etrafındaki günlük hareketi sonucu gece ve gündüz meydana gelir. Dünya, ekseni etrafında batıdan doğuya doğru döner. Bu hareket sırasında güneş ışınları, yuvarlak olan dünyanın bir tarafını aydınlatırken diğer tarafı karanlıkta kalır. Aydınlanan kısım gündüz, karanlıkta kalan kısım ise gece olur. Dünya, batıdan doğuya doğru döndüğü için doğudaki nokta batıdakine göre güneşi daha önce görür. Gündüz ve gece birbirini takip eder. Dünya, kendi ekseni etrafındaki dönüş hareketinin bir gün içinde tamamlar. 24 saatlik zaman dilimi olan bir gün ise gece ve gündüzden oluşur. Gece ve gündüz sadece 21 mart ve 23 eylül tarihlerinde dünyanın her yerinde eşit olur ve her biri 12 şer saattir. Çünkü bu tarihlerde güneş ışıkları ekvatora dik gelir.
5) Günlük değişen hava olayları nelerdir? Belirtiniz.
Hava sıcaklığı sürekli olarak değişir. Ilık , sıcak ve soğuk olabilir. Bunun türlü nedenleri vardır . Dünya Güneş’in çevresinde dönerken , güneş ışınları Dünya’mıza bazen dik bazen de eğik olarak gelir. Dik olarak gelen ışınlar yeryüzünü daha fazla ısıtır. Eğik olarak gelen ışınlar ise daha az ısıtır. Yeryüzünün Güneş’ten gelen bu farklı ölçülerde ısı almasından mevsimler oluşur. Hava sıcaklığı gün içinde de değişir. Sabah ve akşam saatlerinde güneş ışınları eğik geldiği için yeryüzü çok ısınmaz. Öğle saatlerinde güneş ışınları dik geldiği için sıcaklık artar.
Hava sıcaklıklarındaki bu değişmeler hava olaylarını oluşturur. Rüzgar, tayfun, fırtına, kasırga ve hortum yaşantımızda karşılaştığımız hava olaylarındandır.
Hava sıcaklıklarındaki bu değişmeler hava olaylarını oluşturur. Rüzgar, tayfun, fırtına, kasırga ve hortum yaşantımızda karşılaştığımız hava olaylarındandır.
6) Rüzgâr nasıl oluşur? Açıklayınız.
Rüzgâr, alçak basınçla yüksek basınç bölgesi arasında yer değiştiren hava akımıdır, daima yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru hareket eder. İki bölge arasındaki basınç farkı ne kadar büyük olursa, hava akım hızı o kadar fazla olur. Rüzgâr sahip olduğu hıza göre esinti, fırtına gibi isimler alır.
7) İklim ve hava olayları arasındaki farkı açıklayınız.
1- İklim daha geniş alanlarda, hava durumu ise dar alanda meydana gelir.
2- İklim uzun zaman süresince devam eden hava olaylarının ortalamasıdır.Ancak hava durumu kısa sürelidir.
3- İklimi klimatoloji bilimi,hava durumunu meteoroloji bilimi takip eder.
4- İklim kesinlik içerir ve kişiden kişiye göre değişmez, hava durumu tahmindir ve kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir.
5- Bir yerin iklimini bulabilmek veya hakkında bilgi almak için birkaç günlük hava durumuna bakmamız yetmez. Birkaç günlük hava olayları ile birlikte ekvatora bakarak hava durumu tahmininde bulunabiliriz.
8) Meteorolojinin günlük yaşama etkilerini kısaca açıklayınız.
9) İklim bilimi ve iklim bilimci kavramlarını kısaca açıklayınız.
Atmosfer içerisinde meydana gelen hava olayları ile yeryüzünde görülen iklimtiplerini inceleyen bilim dalına iklim bilimi veya klimatoloji, bu bilimle ile ilgilenenbilim adamına iklim bilimci veya klimatolog denir.
10) Küresel iklim değişikliğinin nedenleri nelerdir? Açıklayınız.
Küresel iklim değişikliğinin temel nedenleri; nüfus artışı ve buna bağlı enerji tüketimi, toprak kullanımı, uluslararası ticaret ve ulaşım gibi diğer insan aktivitelerindeki artış ile sanayinin gelişmesidir. İklim değişikliğinin asıl nedeni küresel ısınmadır. Bunun sebebi ise atmosferdeki "sera gazlarının" artmasıdır.
B. Aşağıda çerçeve içerisinde bazı ifadeler verilmiştir. Bu ifadelerden uygun olanları kullanarak cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
1) Dünya’nın dönme ekseni 23o - 27o bir açı ile eğik durmaktadır.
2) Mevsimlerin oluşumunun nedenlerinden biri de eksen eğikliği dir.
3) 21 Aralık tarihinde Güneş ışınları, Güney yarım küre yüzeyine daha fazla ısı enerjisi aktarır.
4) Dünya’nın, yıllık hareketini yaparken izlediği yol elips şeklindedir.
5) Havanın yapısında azot, oksijen, karbondioksit ve gibi gazlar bulunur.
6) Yatay yönlü hava hareketlerine rüzgar denir.
7) Ülkemizde görülen iklimlerden biri de Karadeniz iklimidir.
8) Havanın yapısında bulunan ve güneş ışığını tutan gazlardan biri de metan gazıdır.
9) Sera etkisine neden olan gazların sebep olduğu küresel sıcaklık artışı, küresel iklim değişikliği olarak adlandırılır.
10) Sera gazlarının atmosferdeki miktarının artmasına fozil yakıt kullanımı neden olur.
2) Mevsimlerin oluşumunun nedenlerinden biri de eksen eğikliği dir.
3) 21 Aralık tarihinde Güneş ışınları, Güney yarım küre yüzeyine daha fazla ısı enerjisi aktarır.
4) Dünya’nın, yıllık hareketini yaparken izlediği yol elips şeklindedir.
5) Havanın yapısında azot, oksijen, karbondioksit ve gibi gazlar bulunur.
6) Yatay yönlü hava hareketlerine rüzgar denir.
7) Ülkemizde görülen iklimlerden biri de Karadeniz iklimidir.
8) Havanın yapısında bulunan ve güneş ışığını tutan gazlardan biri de metan gazıdır.
9) Sera etkisine neden olan gazların sebep olduğu küresel sıcaklık artışı, küresel iklim değişikliği olarak adlandırılır.
10) Sera gazlarının atmosferdeki miktarının artmasına fozil yakıt kullanımı neden olur.
C. Aşağıdaki bilgiler doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1) (D) Ekvator düzlemi ile Dünya’nın dolanma düzlemi çakışık değildir.
2) (Y) Güneş ışınları yıl içerisinde sadece bir yarım küreye dik olarak düşer.
3) (D) Güneş ışınlarının düşme açısı, yeryüzüne aktarılan ısı enerjisini etkiler.
4) (Y) Gece ve gündüz sürelerinde farklılık yaşanması, dolanma düzleminin uzunluğundan kaynaklanmaktadır.
5) (D) Atmosferdeki su buharı miktarına, nem adı verilir.
6) (D) Günlük sıcaklık farkları, rüzgârların oluşum sebeplerindendir.
7) (Y) Hava olayları, günlük hayatı her zaman olumsuz etkiler.
8) (Y) İklim; dar bir bölgede, uzun sürede değişen ortalama hava koşullarıdır.
9) (D) İçilebilir su kaynaklarının azalması, küresel iklim değişikliğinin sonuçlarındandır.
10) (Y) Küresel iklim değişikliği, gelişmekte olan ülkeleri ilgilendiren bir durumdur.
2) (Y) Güneş ışınları yıl içerisinde sadece bir yarım küreye dik olarak düşer.
3) (D) Güneş ışınlarının düşme açısı, yeryüzüne aktarılan ısı enerjisini etkiler.
4) (Y) Gece ve gündüz sürelerinde farklılık yaşanması, dolanma düzleminin uzunluğundan kaynaklanmaktadır.
5) (D) Atmosferdeki su buharı miktarına, nem adı verilir.
6) (D) Günlük sıcaklık farkları, rüzgârların oluşum sebeplerindendir.
7) (Y) Hava olayları, günlük hayatı her zaman olumsuz etkiler.
8) (Y) İklim; dar bir bölgede, uzun sürede değişen ortalama hava koşullarıdır.
9) (D) İçilebilir su kaynaklarının azalması, küresel iklim değişikliğinin sonuçlarındandır.
10) (Y) Küresel iklim değişikliği, gelişmekte olan ülkeleri ilgilendiren bir durumdur.
1) 20 Mayıs 2018’den, 20 Mayıs 2019’a kadar Güneş ışınları Ekvator çizgisine kaç kez dik olarak gelir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
2) Türkiye, Kuzey yarım kürede; Avustralya ise Güney yarım kürede bulunmaktadır. Buna göre Dünya hangi konumdayken Türkiye’de yaz, Avustralya’da kış mevsimi yaşanır?
Cevap : D
3) Aşağıda verilenlerden hangisi, Dünya’nın yıllık hareketinin bir sonucudur?
A) Gece ve gündüzün oluşumu
B) Dönme ekseni eğikliği
C) Mevsimlerin oluşumu
D) Dolanma düzleminin uzunluğu
B) Dönme ekseni eğikliği
C) Mevsimlerin oluşumu
D) Dolanma düzleminin uzunluğu
4) “Yeryüzüne aktarılan ısı enerjisi, Güneş’ten yayılan ışık ışınlarının düşme açısının artmasına bağlı olarak artar”diyen bir araştırmacı,görüşünü kanıtlamak için
I. 21 Haziran tarihinde, Yengeç dönencesinde çalışma yapmak
II. 21 Haziran tarihinde, Oğlak dönencesinde çalışma yapmak
III. 23 Eylül tarihinde, Ekvator’da çalışma yapmak
IV. 21 Aralık tarihinde, Oğlak dönencesinde çalışma yapmak Yukarıda verilenlerden hangi ikisini yaparsa amacına daha net ulaşabilir?
I. 21 Haziran tarihinde, Yengeç dönencesinde çalışma yapmak
II. 21 Haziran tarihinde, Oğlak dönencesinde çalışma yapmak
III. 23 Eylül tarihinde, Ekvator’da çalışma yapmak
IV. 21 Aralık tarihinde, Oğlak dönencesinde çalışma yapmak Yukarıda verilenlerden hangi ikisini yaparsa amacına daha net ulaşabilir?
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) III ve IV
5) Dünya’ya gelen Güneş ışınları, yukarıdaki görselde gösterilmiştir. Buna göre; I. Kuzey yarım küre yüzeyinde oluşan ısı enerjisi daha fazladır.
II. Güney yarım kürede yaz mevsimi başlangıcı olabilir.
III. Kuzey yarım kürede dolu yağışı gözlemlenebilir. Verilenlerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve I D) I, II ve I
II. Güney yarım kürede yaz mevsimi başlangıcı olabilir.
III. Kuzey yarım kürede dolu yağışı gözlemlenebilir. Verilenlerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve I D) I, II ve I
6) Aşağıda verilenlerden hangisi, Dünya’yı paralel olarak iki eş parçaya ayırdığı varsayılan hayali çizginin adıdır?
A) Yörünge çizgisi
B) Ekvator çizgisi
C) Dönme ekseni
D) Dolanma düzlemi
A) Yörünge çizgisi
B) Ekvator çizgisi
C) Dönme ekseni
D) Dolanma düzlemi
7) Aşağıda bazı tarihler verilmiştir.
I. 21 Aralık
II. 21 Haziran
III. 23 Eylül
IV. 21 Mart
Bu tarihlerden hangilerinde tüm Dünya’da gece ve gündüz eşitliği yaşanır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) III ve IV
I. 21 Aralık
II. 21 Haziran
III. 23 Eylül
IV. 21 Mart
Bu tarihlerden hangilerinde tüm Dünya’da gece ve gündüz eşitliği yaşanır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) III ve IV
8) Yukarıda görselleriyle birlikte verilenlerden hangileri hava olaylarına örnek gösterilebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
9) Aşağıda verilen seçeneklerden hangisi iklime ait bir özelliktir?
A) Dar bir bölgede geçerlidir.
B) Meteoroloji bilim dalına denir.
C) Tahminî sonuçlardır.
D) Ortalama hava olaylarıdır.
A) Dar bir bölgede geçerlidir.
B) Meteoroloji bilim dalına denir.
C) Tahminî sonuçlardır.
D) Ortalama hava olaylarıdır.
10) Aşağıda verilenlerden hangisi, gözlem ve analizler sonucu hava tahmininde bulunan bilim insanına verilen isimdir?
A) İklim bilimci B) Meteorolog C) Meteoroloji D) Klimatolog
A) İklim bilimci B) Meteorolog C) Meteoroloji D) Klimatolog
11) İklime ait özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
I. Geniş bir bölgede etkilidir.
II. Tahminî sonuçlardır.
III. En az 35-40 yıllık ortalamalardır.
IV. Çok uzun zaman içerisinde değişiklik gösterebilir.
Yukarıda iklime ait özellikler verilmek istenmiş fakat bir tanesinde hata yapılmıştır. Buna göre kaç numaralı açıklamada yanlışlık yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV
I. Geniş bir bölgede etkilidir.
II. Tahminî sonuçlardır.
III. En az 35-40 yıllık ortalamalardır.
IV. Çok uzun zaman içerisinde değişiklik gösterebilir.
Yukarıda iklime ait özellikler verilmek istenmiş fakat bir tanesinde hata yapılmıştır. Buna göre kaç numaralı açıklamada yanlışlık yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV
12) Aşağıda verilenlerden hangisi, atmosferdeki karbondioksit miktarını artırmaz?
A) Motorlu taşıtlar
B) Fosil yakıtlar
C) Güneş enerjisi
D) Orman yangınları
A) Motorlu taşıtlar
B) Fosil yakıtlar
C) Güneş enerjisi
D) Orman yangınları
13) “Küresel iklim değişikliği, karşılaştırılabilir zaman dilimlerinde gözlemlenen doğal iklim değişikliğine ek olarak doğrudan veya dolaylı olarak atmosferin bileşimini bozan insan faaliyetleri sonucunda, iklimlerde meydana gelen değişiklikler olarak da tanımlanabilmektedir.”
Bu bilgiye göre,
I. Su kaynaklarında azalma
II. Kuraklık yaşanması
III. Beklenmedik fırtınaların oluşumu
Yukarıda verilenlerden hangileri, küresel iklim değişikliğinin sonuçları arasında yer alabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
Bu bilgiye göre,
I. Su kaynaklarında azalma
II. Kuraklık yaşanması
III. Beklenmedik fırtınaların oluşumu
Yukarıda verilenlerden hangileri, küresel iklim değişikliğinin sonuçları arasında yer alabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
14) Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre atmosferdeki sera gazlarının artmasına sebep olan en önemli etken insan faktörüdür.
Yukarıda verilenlerden hangileri, atmosferde biriken sera gazı oranını artıran, insan faktörlerin- dendir?
A) Ive II B) İve III C) II ve III D) I, II ve III
A) Ive II B) İve III C) II ve III D) I, II ve III
15) Yeryüzüne yakın su buharı, sıcaklık donma noktasının altına düştüğünde sıvı hâle geçmeden
direkt küçük buz kristallerine dönüşür. Oluşan bu buz kristallerine … denir.
Yukarıdaki noktalı yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
A) Kar B) Kırağı C) Çiy D) Dolu
direkt küçük buz kristallerine dönüşür. Oluşan bu buz kristallerine … denir.
Yukarıdaki noktalı yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
A) Kar B) Kırağı C) Çiy D) Dolu
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 6. Ünite Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 5. Ünite Basit Makineler
8. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Dikey Yayınları 4. Ünite Madde ve Endüstri
Yürümek,
koşmak, düşünmek, okumak gibi birçok faaliyetin gerçekleşebilmesi ve
vücudumuzun çalışması için enerjiye ihtiyaç vardır. Bu enerji, yiyeceklerden
elde edilir. Yiyeceklerden enerji elde edilebilmesi için öncelikli olarak
yiyeceklerin sindirilmesi gerekir.
Yandaki
makine bir katı meyve sıkacağıdır. Bu makine, içine atılan havuç, elma gibi
yiyecekleri parçalar ve bunların suyunu çıkarır. Geriye kalan posa ise atılır.
Vücuda alınan besinlerin
hücrelere geçebilecek kadar küçük parçalara ayrılmasına sindirim adı verilir. Sindirimde görev yapan yapı ve
organların oluşturduğu sisteme de sindirim sistemi adı
verilir. Buna göre katı meyve sıkacağını sindirim sistemine benzetebilir miyiz?
Cevabınız “Evet.” ise katı meyve sıkacağı ile sindirim sistemi arasındaki
benzerlikleri söyleyiniz?
Besin içerikleri karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler mineraller ve su olmak üzere sınıflandırılır. Besin içerikleri vücudumuzdaki görevlerine göre enerji verici, yapıcı-onarıcı ve düzenleyici olarak gruplandırılır.
Vücudumuza aldığımız besinlerin
hangi yapı ve organlardan geçtiğini 5. sınıf fen bilimleri dersinde
öğrenmiştik. Besinler bu yapı ve organlarda bazı değişikliklere uğrarlar.
Besinler sırasıyla ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kalın
bağırsaktan geçer. Şimdi bu yapı ve organların yerlerini ve görevlerini
gösteren sindirim sistemi modelini inceleyelim.
Fiziksel ve Kimyasal Sindirim
Vücuda alınan besinlerin sindirimi iki
şekilde gerçekleşir. Bunlar; fiziksel sindirim (mekanik sindirim) ve kimyasal
sindirimdir.
Fiziksel Sindirim: Besin maddelerinin
çiğneme ve kas hareketleriyle küçük parçalara ayrılmasına fiziksel sindirim adı
verilir. Fiziksel sindirim, besinlerin sindirimini kolaylaştırır. Fiziksel
sindirim sırasında besinlerin kimyasal yapısı değişmez. Besinlerin fiziksel
sindirimini gerçekleştiren yapı ve organlar sırasıyla aşağıda verilmiştir.
Bunları inceleyelim.
Ağız: Dil ve dişler yardımıyla ağızda
besinlerin fiziksel sindirimi gerçekleştirilir.
Mide: Midenin yapısında bol miktarda düz
kasların bulunduğunu daha önce öğrenmiştik. Bu kasların kasılıp gevşeme
hareketi ile ağızda başlayan fiziksel sindirim, midede de devam eder.
İnce Bağırsak: Karaciğerde üretilen
safra sıvısı ince bağırsakta yağların fiziksel sindirimini sağlar. Yağların
fiziksel sindirimi diğer besin içeriklerinden farklı olarak çiğneme ve kas
hareketiyle değil, safra sıvısı ile gerçekleşir.
Kimyasal Sindirim: Besinlerin enzim adı
verilen bazı salgılar yardımıyla daha küçük parçalara ayrılmasına kimyasal sindirim adı
verilir. Kimyasal sindirimle besinler hücrelerden geçebilecek kadar küçük
parçalara ayrılır. Besinlerin kimyasal sindirimini sağlayan yapı ve organlar
aşağıda verilmiştir. Bunları inceleyelim.
0 yorum:
Yorum Gönderme